“Klubi Shqiptar i Kumanovës (1909) dhe Jashar Erebara”, ishte tema e tribunës shkencore të mbajtur sot në Kumanovë nga studiuesja franceze, Evelyn Noygues, e cila këto ditë po qëndron në Maqedoni.

Fillimisht, Sevdail Demiri, kryetar i KSH “Jehona e Karadakut”-Kumanovë, dha një historik të shkurtër të Klubit Shqiptar të Kumanovës, të cilin e themeloi në janar të vitit 1909 rilindësi Jashar Erebara. Në kuadër të këtij klubi u hap edhe shkolla shqipe e natës, në kohën kur as në qendrat më të mëdha nuk ishte arritur të hapeshin shkolla të tilla. Në të mësonin 20-30 e deri më 90 nxënës shqiptarë. Në vitin 1911 nga kjo shkollë u botua edhe Abeceja shqipe e Kumanvës, e cila ishte e para e këtij lloji në këto troje, informojnë nga ITSHKSH.

Më tej drejtori i ITSHKSH-së, Shefqet Zekolli, duke e prezantuar mysafiren nga Parisi, theksoi se këto ditë tek ne po qëndron studiuesja franceze Evelin Noygues, e cila gjatë kohë është marrë me problemin shqiptar, dhe veçanërisht me jetën dhe veprën e atdhetarit Jashar Erebara. Ai tha se prezantime të tilla kishim në Tetovë, Dibër, sot në Kumanovë dhe në fund në Shkup.

Më pas, albanologia Noygues mbajti ligjëratën për figurën markante të rilindësit Jashar Erebara, me prejardhje nga Podujeva, i lindur në Mostar dhe i rritur në Dibër, ku ishte adoptuar në familjen Erebara. Më tej, Noygues theksoi se Erebara nga pushteti osman u internua në Kumanovë në vitin 1908, ku punoi si nëpunës statistike. Në Kumanovë ai bëri punë të mëdha, duke vënë themelet e arsimit shqip në këto treva. Më tej tregoi rrjedhën e ngjarjeve në vijim dhe kontributin e madh të Jashar Erebarës si pjesëmarrës në Kongresin e Manastirit, në shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë, si deputet i Dibrës, etj.

Referimi i studiueses Nyeges, u dëgjua me shumë interes nga një numër i madh i kumanovarëve, të cilët në fund u kyçën në temë me komentet dhe sugjerimet e tyre, që në të ardhmen të bëhet edhe më shumë për ndriçimin e kësaj figure komplekse historike.

Paraprakisht, delegacioni i studiuesve të ITSHKSH-së dhe mysafirja Nyeges, vizituan edhe Shkollën fillore dhe SHASH “Naim Frashëri” në Kumanovë dhe Fakultetin e Administratë-biznesit të USHT-së në Kumanovë, duke parë evoluimin e shkollës shqipe në këtë rajon, nga një shkollë joformale 114 vjet më parë, e deri në universitet në ditët e sotme.

Në ditën e fundit të vizitës, të premten në sallën e ITSHKSH-së në Shkup, studiuesja Nyeges prej ora 11.00 do të merr pjesë në promovimin e librit të studiueses Bukurije Mustafa rreth tipareve gjuhësore të gazetës ‘Shkupi’.